Aquo-standaard P&ID handig en veiliger

Met de nieuwe toolbox P&ID’s kunnen waterschappen dezelfde symbolen gebruiken in tekeningen van procesinstallaties. Daarmee komt er einde aan de wildgroei; het symbool voor een afsluiter of pomp kan nu per waterschap verschillen. De nieuwe P&ID-tool gebruikt de Aquo-standaard en is inmiddels in een cloud-versie voor alle waterschappen beschikbaar.  

Een P&ID (Piping and Instrumentation Diagram) is een schematische weergave van gebruikte onderdelen in een productieproces. Het afgelopen jaar werkte het Waterschapshuis binnen het project P&ID’s aan ‘het eenduidig en efficiënt opstellen, beheren en uitwisselen van P&ID’s door het inrichten, implementeren en beheren van een op de Aquo-standaard gebaseerde P&ID-tool’. 

Voordelen

Erik Kottier is senior CAD-medewerker bij waterschap Zuiderzeeland en functioneel beheerder binnen het hWh-project. De P&ID-tool heeft volgens hem grote voordelen. Erik: ‘In de database van de nieuwe tool hebben alle assets een unieke tagcode. Dat is handig voor waterschappers, aannemers en ingenieursbureaus. Iedereen kan precies zien om welk type onderdeel het gaat. Dat maakt werken aan installaties veiliger. Je kunt niet meer per ongeluk een code twee keer gebruiken. Bij onderhoud kun je de code noemen van een onderdeel in plaats van ‘de linkse’ of ‘de rechtse’ knop. Het vermindert fouten.’

Doorontwikkeling

Erik stond aan de wieg van de P&ID-tool. Hij werkte eerder bij een pompenleverancier en merkte dat P&ID’s steeds weer anders getekend werden. Erik: ‘Dat was best lastig.’ Hij werkte vervolgens bij verschillende waterschappen aan de doorontwikkeling van een eerste standaard vanuit waterschap Veluwe Vallei. Het was de opmaat naar de huidige toolbox in AutoCAD Plant 3D software. 

Hoe belangrijk goede en duidelijke tekeningen zijn, werd volgens Erik duidelijk bij de ontploffing van een machinegebouw bij de waterzuivering in Raalte in 2012. ‘Daar ontbrak een tag-codering op de tekening.’ Het ongeval in Raalte maakte dat de doorontwikkeling volgens hem ‘soepel verliep’. Erik: ‘Waterschappen zien het belang en ondersteunen de doorontwikkeling.’

Paraplu

In de database staan zo een duizend symbolen voor leidingen, pompen, afsluiters en andere knoppen. Zuiderzeeland pakte de handschoen op en investeerde inmiddels flink. ‘Zuiderzeeland trekt 4 jaar uit om de tag-codering vanuit P&ID in alle systemen door te wijzigen. Bij de waterzuivering zijn we nu bijna klaar’, aldus Erik. ‘Voor watersystemen ligt er nog een uitdaging.’ Het aantal mogelijke assets en tag-coderingen zijn in principe oneindig.

Erik vergelijkt de P&ID met de punt van een paraplu. ‘Onderaan de baleinen zitten alle onderliggende processen, zoals onderhoud en administratie. Alle tagcodes in de database van P&ID kunnen in onderliggende processen gebruikt worden. De P&ID staat aan de top.’

Kindje

Het Waterschapshuis neemt in de zomer de P&ID-toolbox in beheer. Volgens Erik krijgt hWh een ‘compleet werkende P&ID-toolbox die automatisch tagcoderingen aanmaakt volgens de Aquo-standaard’. Hij vindt het positief dat hWh het beheer krijgt. ‘Mijn kindje is groot geworden. Om het breder te brengen heb je bredere ondersteuning nodig. hWh mag nu voor mijn kindje gaan zorgen.’

Het beheer bij hWh biedt onder meer garantie voor uniformiteit, stelt Erik. ‘Waterschappen kunnen de toolbox lokaal installeren. De gebruikte symboliek voor assets, de basisinstellingen, staan op een server van het Waterschapshuis. De basisinstellingen kun je niet wijzigen. Tegelijk kun je kunt als waterschap nog wel assets voor je eigen waterschap toevoegen.’

Cloud versie

Waterschappen moesten tot voor kort de toolbox zelf op hun systemen installeren. Daarbij lopen zij het risico updates te missen. Inmiddels is er een cloud-versie van de toolbox gereed. Dat heeft als voordeel dat waterschappen altijd kunnen beschikken over de nieuwste software-versies.

Erik hoopt dat alle waterschappen het nieuwe instrument gaan gebruiken. ‘Dat is prettiger, maar elk waterschap kan zelf de keuze maken; het is facultatief.’ Acht waterschappen maakten die keuze al, andere organisaties overwegen het nog. Het inlezen van coderingen in het systeem is volgens Erik ‘een fluitje van een cent’. Erik: ‘Je kunt gewoon het csv-bestand laden.’ 

Tip

Sommige organisaties houden de boot nog af. Erik begrijpt wel waarom, zegt hij. ‘Als je het goed wilt doen, moet je de tagcoderingen door alle systemen van het waterschap gebruiken. Die aanpassingen kosten veel tijd en mensuren en dat is best een flinke financiële opgave.’ 

Hij tipt: ‘Je kunt met nieuwe tekeningen beginnen. Bij oude tekeningen kun je oude en nieuwe codering naast elkaar gebruiken.’ Mogelijk stappen steeds meer waterschappen daarom over hun bezwaren heen. Erik: ‘De grootste twijfelaar ondersteunt het nu ook.’